زمین
- زمین بزرگترین سیاره از گروهِ سیاره‌های «درونی»، سومین سیارهِ نزدیک به خورشید است و تنها گوی شناور در این بخش از کهکشانِ راهِ شیری است که این اندازه از آب بر روی آن دیده می‌شود.
- میانگینِ نزدیکیِ زمین به خورشید ۱۵۰ میلیون کیلومتر است و اگر زمین یا خورشید از این اندازه دورتر یا نزدیکتر به یکدیگر بشوند، زندگیِ جانداران در زمین به خطر خواهد افتاد! اما نگران نباشید، چنین چیزی رُخ نخواهد داد! چرا که مدارِ چرخشِ زمین به گَردِ خورشید به سادگی دگرگون نخواهد شد.
- اگر چنین چیزی رخ دهد می‌تواند زمین را چنان سرد یا گرم کند که همهِ جانداران و زمین یا یخ بزنند یا در آتشی بزرگ به یکباره بسوزند و خاکستر شوند!
زمین گِرد نیست!
- زمین مانندِ یک توپ، گِردِ گِرد نیست و بیشتر همانندِ یک پرتقال دارای ناهمواری‌هایی است. دانشمندِ بزرگِ بریتانیایی «ایزاک نیوتن» (Isaac Newton) برای نخستین بار در سال ۱۶۸۷ میلادی به این ناهمواری‌های زمین پِی بُرد. او پس از اندازه‌گیری‌های موشکافانه و دشوار پی بُرد که قُطرِ «استواییِ» زمین کم‌وبیش ۰.۰۰۳ بزرگتر از قطر قُطبیِ آن است و زمین دچارِ اندکی فشردگی و برآمدگی در قطب‌ها است.
- این اندازه از ناهمواری در فرمول‌های ستاره‌شناسی و زمین‌شناسی بسیار کاربرد دارد اما در زمینه‌های دیگر می‌توان از آن چشم‌پوشی کرد چون بسیار اندک و ناچیز است.
زمین در قطبِ شمال و جنوب مانندِ پرتقال اندکی فرورفتگی و برآمدگی دارد.
- زمین در منظومهِ خورشیدی دارای بیشترین «چِگالی» (فشردگی و سنگینی) است. چگالیِ زمین کم‌وبیش ۵.۵۱۵ گرم بر سانتی‌متر مکعب است. همچنین اندازهِ شتابِ گِرانشِ زمین کم‌وبیش ۹.۷۸ متر بر مجذور ثانیه می‌باشد.
- ما مردمِ زمین یک بار چرخشِ زمین به گَردِ خورشید که ۳۶۵.۲۵۳ روزِ زمینی به درازا می‌کشد را یک سال می‌نامیم.
یک چرخشِ زمین به گَردِ خود را یک «روز» و برابر با ۲۴ ساعت می‌دانیم. هرچند، اما در دانشِ ستاره‌شناسی چنین چیزی اندکی نادرست است چون یک چرخشِ زمین به گَردِ خود ۲۳ ساعت و ۵۶ دقیقه و ۴ ثانیه زمان می‌برد.
زمین مانندِ پیاز چندین لایه دارد
- پوسته زمین بسیار ناهموار است. این ناهمواری‌ها در پیِ فرایندهایی گوناگون پدیدار شده‌اند. از مهم‌ترین فرایندهای پدیدآورندهِ ناهمواری بر روی زمین می‌توان از فرآیندِ فرسایشِ آب‌وهوا و همچنین پدیده‌هایی همچون آتشفشان، زمین‌لرزه و کوه‌زایی نام برد.
- کوه‌زایی (Orogeny) جابجاییِ پوستهِ زمین بر روی توده‌های بزرگِ سنگ‌ها است و در مقیاسِ زمین‌شناسی زمان آن کم و با شدت زیاد همراه است. این جابجایی‌ها چین‌خوردگی‌ها، گسل‌ها و کوه‌ها را پدید می‌آورند.
- آب بخشِ بزرگی از روی زمین را پوشش داده است. در دیگر سیاره‌های نزدیکِ زمین چنین چیزی دیده نمی‌شود و هر گونه آب یا یخ‌زده است و یا در اندازه‌هایی بسیار اندک یافت می‌شود.
- هرچند، کاوشگرها در برخی از ماه‌های منظومهِ خورشیدی آب یافت کرده‌اند اما این یافته‌ها هنوز نیاز به بررسیِ بیشتر دارند.
کاربر گرامی، برای خواندن این آموزش نیاز به نام‌نویسی و یا ورود به بخش دانش‌آموزان دارید.
50,000